1 $, Wielcy wodzowie – Napoleon Bonaparte (1769-1821), 2010

Seria: “Wielcy wodzowie”
“Great military leaders” series

W zestawie: srebrna moneta kolekcjonerska w kapsule ochronnej, certyfikat autentyczności Mennicy Polskiej

Napoleon Bonaparte – jeden z najwybitniejszych mężów stanu, przywódców, strategów wojny oraz reformatorów ustroju państwowego i prawa.

Ten słynny dowódca został uwieczniony na niskonakładowej monecie kolekcjonerskiej – trzeciej z ciekawej serii “Wielcy wodzowie”.

• Rewers: z  lewej strony monety wizerunek Napoleona Bonaparte, w tle fragmenty inscenizacji bitwy pod Borodino – wizerunki: żołnierzy maszerujących z bronią oraz 2 armat. Z prawej strony, wzdłuż krawędzi monety napisy: NAPOLEON BONAPARTE (1769-1821).
• Awers: w centralnej części monety wizerunek Kościoła Inwalidów w Paryżu, w którym spoczywa Napoleon Bonaparte. Na górze, z prawej strony wizerunek głowy Królowej Elżbiety II; z lewej strony – 1 dollar (nominał). Pod głową królowej – znak menniczy (M/W) oraz rok emisji 2010. Wzdłuż krawędzi – napisy: ELIZABETH II, NIUE ISLAND, DOLLAR.

Emitowana w ramach programu międzynarodowego seria dokumentuje czasy wielkich wodzów, których czyny i triumfy przeszły do historii.

Na srebrnej monecie został uwieczniony Napoleon Bonaparte – genialny strateg, wybitny mąż stanu i ulubieniec kobiet, który do dziś budzi fascynację i uwielbienie – szczególnie wśród Polaków.

• Napoleon Bonaparte i Michał Kutuzow – ci wybitni dowódcy blisko 200 lat temu stanęli naprzeciwko siebie w pamiętnej Bitwie pod Borodino.
• Dziś ich wizerunki możemy podziwiać na 2 srebrnych monetach kolekcjonerskich upamiętniających zaciętą walkę pomiędzy wojskami francuskimi i rosyjskimi.
• Na rewersach monet z serii “Wielcy Wodzowie” znajdują się postaci dwóch wielkich dowódców – Napoleona Bonaparte i Michała Kutuzowa, których wojska 198 lat temu starły się ze sobą w walce, w wyniku której Napoleon zajął Moskwę.
• Rewersy monet wykonane są w wielobarwnej technice tampondruku.
• Na awersie monety uwieczniającej N. Bonaparte – wizerunek paryskiego Kościoła Inwalidów, w którym spoczywa Bonaparte.
• Na awersie monety uwieczniającej M. Kutuzowa – wizerunek Soboru Kazańskiego w Petersburgu – miejsca spoczynku dowódcy.
• Monety doskonale wpisują się w niezwykle popularną w numizmatyce tematykę historyczną.
• Doskonały upominek dla każdego miłośnika historii, a dla kolekcjonera monet wyjątkowa okazja do wzbogacenia zbiorów.
• Do każdej monety dołączony jest certyfikat autentyczności Mennicy Polskiej.

Już od dawien dawna odwaga, waleczność, heroizm i charyzma nie tylko wzbudzała ludzki podziw i szacunek, lecz także posłuszeństwo, a nawet strach. Zwłaszcza, gdy cechom tym towarzyszył niezwykły talent strategiczny i taktyczny wraz z surowością, władczością i despotyzmem.

Lecz gdyby Czyngis-Chan, Aleksander Macedoński, czy Tamerlan nie posiadali takich cech, zapewne nigdy nie usłyszelibyśmy o nich, jak o Wielkich Wodzach. Co więcej, nie usłyszelibyśmy o ich niezwykłym wpływie na rozwój i postęp cywilizacyjny krajów, którymi władali.

By przypomnieć czasy wielkich wodzów, których czyny i triumfy przeszły do historii oraz by wyjść naprzeciw oczekiwaniom kolekcjonerów, Mennica Polska rozpoczęła serię srebrnych monet “Wielcy Wodzowie” w ramach programu międzynarodowego.

Monety z tej serii dedykowane będą wielkim wodzom, którzy zapisali się na kartach historii, takim jak:

• Czyngis Chan, Attila The Hun, Napoleon Bonaparte, Michaił Kutuzow, Karol Wielki, Gajusz Juliusz Cezar, Aleksander Macedoński, Siedzący Byk, Timur (Tamerlan), Sulejman Wspaniały, Piotr Wielki. 

W dniach 5-7 września 1812 spotkali się naprzeciwko siebie dwaj wielcy wodzowie – Napoleon Bonaparte i Michaił Kutuzow. W wyniku bitwy, jaka została stoczona pod Borodino, cesarz Francuzów pokonał armię rosyjską.

Jednak straty obu stron były niesłychanie wysokie. Rosjanie stracili około 50 tysięcy żołnierzy, Francuzi około 35 tysięcy.

Mimo, że nie udało się rozgromić armii rosyjskiej w walnej bitwie, Napoleon zdołał zająć Moskwę 14 września 1812 roku.

W obliczu zbliżającej się zimy musiał jednak zarządzić odwrót, w trakcie którego znaczna część jego armii została zniszczona.

Wówczas Michaił Kutuzow został ogłoszony architektem klęski kampanii Napoleona. Stosując tak zwaną taktykę spalonej ziemi pokazał do czego prowadzi strategiczna defensywa, manewr i kontrofensywa.

Napoleon Bonaparte (1769-1821) – pierwszy konsul Republiki Francuskiej 1799-1804, cesarz Francuzów w latach 1804-1814 oraz 1815, prezydent (1802-1805) i król Włoch w latach 1805-1814.

Jest uważany z jednej strony za jednego z najwybitniejszych mężów stanu, przywódców, strategów wojny, reformatorów ustroju państwowego i prawa (Kodeks Napoleona, Code pénal), a z drugiej strony – za egotystę, tyrana i agresora.

Był monarchą najpotężniejszego mocarstwa Europy i jednym z największych zdobywców w dziejach.

Prowadził prawie bez przerwy w latach 1800 – 1815 kilkanaście wojen, w których brał czynny udział.

Fronty wojen rozciągały się od Lizbony po Moskwę i od Anglii i Szwecji po Italię. Napoleon walczył w Austrii, Hiszpanii oraz w Niemczech, odnosząc wielkie zwycięstwa pod Marengo, Ulm, Austerlitz, Frydlandem, Somosierrą, Wagram, ponosząc jednak klęski na morzu pod Abu Kirem oraz Trafalgarem.

Pokonał Prusy w bitwach pod Jeną i Auerstedt oraz Rosję w bitwach pod Frydlandem. Stoczył tu dwie zwycięskie bitwy – pod Smoleńskiem i Borodino.  

W wyniku podbojów i aneksji Francja do 1812 r. powiększyła swe terytorium do 750 tys. km².

Przyłączone zostały do niej: Belgia, Holandia, prowincje niemieckie nad Morzem Północnym, Prowincje Iliryjskie na Bałkanach oraz znaczna część terenów włoskich wzdłuż zachodnich wybrzeży Morza Śródziemnego, po Rzym włącznie.

Ponadto w bezpośredniej zależności od Francji znajdowały się królestwa Hiszpanii, Włoch i Neapolu, niemiecki Związek Reński, szwajcarska Republika Helwecka i Księstwo Warszawskie.

Poniósł olbrzymią klęskę w wielkiej Bitwie Narodów pod Lipskiem rozegranej w dniach 16-19 października 1813 roku.

Powrócił do Francji z zesłania z wyspy Elby 1 marca 1815 roku.

Po „stu dniach Napoleona” po licznych zdradach najbliższych żołnierzy ostatecznie odniósł klęskę 18 czerwca 1815 w bitwie pod Waterloo. Następnie został internowany na Wyspie Świętej Heleny. Przebywał tam 6 lat, trzy razy próbując dokonać samobójstwa.

Zmarł 5 maja 1821 r. w wieku 52 lat.

Ciekawostki:

• Na podstawie wypowiedzi Napoleona oraz jego listów i zachowań szacuje się jego iloraz inteligencji na 150, podobnie jak Mozarta.
• Obecnie na ogół przyjmuje się, że Napoleon miał około 168 centymetrów wzrostu (byłby więc nieco wyższy od ówczesnego średniego wzrostu Francuzów), jednak nie ma co do tego pełnej zgody historyków (bo np. nie ma pewności, w jakich jednostkach zmierzono go po śmierci); także “Mały Kapral” to typowe dla języka francuskiego poufałe określenie, które nie musi odnosić się do wzrostu.
• Bał się kotów.
• Potrafił spać przez 3 godziny, stosując własną metodę twardego zasypiania.
• Utwór literacki Clisson i Eugenia autorstwa Napoleona przetłumaczył na polski Jacek Kowalski.